Akdeniz iklimi içindeki muz yetişen mikro klimalar

Ülkemizde muz Akdeniz kıyı şeridinde belli noktalarda yetiştirilmektedir. Muz yetişen yerlerin konumu incelendiği zaman; o yelerin kuzey taraflarında, hemen bir yükseltinin veya bir dağın olduğu görülür. Bu bölgelerin de güney tarafları denize açık ve deniz havasını alır konumdadır. Ama son yıllarda bu özellikle bakılmaksızın muz ekim alanları hızla genişlemektedir. Anamur, Bozyazı, Gazipaşa, Alanya, Manavgat ve Erdemli, Mersin, Tarsus, Adana, Hatay Arsuz’da muz serası kurulmaktadır. Muz üretimine karar verecek üretici, şu gerçeği hiçbir zaman unutmamalı. Muz ekvator iklim bitkisi. Ekvatorda stabil bir iklim var. Kısaca, orada dört mevsim yok. Oradaki üretimde, ne zaman dikersem ne zaman ürün alabilirim? Sorusunun cevabını alabilirsiniz. Bizim üretimimizde bu sorunun cevabını vermek oldukça zor. Çünkü biz dört mevsim yaşıyoruz ve her yıl mevsimlerimiz farklı karakter göstermektedir. İlk yıllarda üretim yerlerini seçerken, Arkasında dağ olsun, önü denize açık olsun ve denizden kalkan nemli hava arkadaki dağa çarpsın, geri dönsün ve turbo bir sistem yaratsın isterdik. (özel iklim, özel konum) Son yapılan Muz seralarında bu özellikler aranmadan sera yapımları hızla devam etmektedir. Özel iklim içeren yerlerde üretim, ekvatora göre risk taşıyorsa, yukarda bahsettiğimiz özel konum içermeyen yerlerde risk 'dir. (Bu yüzdeler örnektir) Mikro klima; iklim içinde farklı özellik gösteren yerlerdir. En çarpıcı örneklerden biri de Alanya’da Okurcalar beldesidir. Alanya ile Okurcalar arasında Konaklı beldesi vardır. Alanya’da muz yetişir. Konaklı’da yetişmez, Okurca da yetişir. Şimdi Bölgede Muz yetiştiriciliği o kadar yaygınken acaba Konaklı halkı niçin Konaklı’da muz yetiştirememiştir? Sebebi; Konaklı üreticisi de yetiştirmeyi mutlaka denemiştir. Ama iklim özelliğinden dolayı verimli olamamıştır. Çünkü Konaklı yukarda bahsedilen mikro klimaya sahip değildir. Arka planda dağ çok geride kalmakta ve denizden gelen nemli ve ılık havayı koruyamamaktadır. Ama şimdi konaklı dada Muz serası yapımı hızla devam etmektedir. Doku kültürünün başladığı 2000’li yıllarda, Gazipaşa ovasına da çok muz serası yapıldı. Gazipaşa ovası güneyde denize açık değildir. Bu nedenle ova deniz havasını almaz. Ovada dağdan gelen soğuk ve nemsiz hava hâkimdir. Yapılan muz seraları ilk 1-2 yıl verimli oldu. Daha sonra ki yıllarda muz seraları tekrar sebze seralarına dönmüştür. İklimin olumsuzluğuna rağmen ilk iki senenin verimli olmasına acaba sebep neydi? Bunun izahı; toprağın yeni olması, üreticinin ilk heyecanı ve üstün bir gayretle çok iyi bakması olabilir. Gazipaşa’da da muz serası yapımı hız kazanmıştır. Bu yeniden muz serasına dönüşün nedenleri arasında, son zamanlarda yaş sebze ve meyve ihracatında Rusya ile yaşanan kriz ve muz seralarının daha modern planlanması ile, mevsimsel risklerin azaltılmasına bağlayabiliriz.